ΚΡΙΤΙΚΗ

Η σύνθετη πνευματική λειτουργία και ικανότητα του ανθρώπου, να εξετάζει σε βάθος την ουσία των πραγμάτων με εναλλακτικούς τρόπους σκέψης χωρίς να περιορίζεται στα φαινόμενα, να ελέγχει, να συγκρίνει πρόσωπα, πράγματα, γεγονότα, καταστάσεις και να εκφέρει την άποψή του αντικειμενικά για κάθε ατομική ή ομαδική ανθρώπινη δημιουργική έκφραση.

ΜΟΡΦΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

α. Θετική - εποικοδομητική κριτική (επιδοκιμασία, επιβράβευση, ενθάρρυνση, τεκμηριωμένη διαπίστωση αρνητικών και γόνιμος εντοπισμός τους προς διόρθωση του δημιουργού). 

β. Αρνητική - κακοπροαίρετη κριτική (αποδοκιμασία, αρνητισμός, μηδενισμός, εμπάθεια, μισαλλοδοξία, συμφεροντολογία).

γ. Κριτική προς τους άλλους. 

δ. Αυτοκριτική.

ε. Κριτική στην καθημερινή ζωή, τέχνη,  επιστήμη, πολιτική

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

1. Υψηλό μορφωτικό επίπεδο

2. Ανιδιοτέλεια

3. Κοινωνική συνείδηση και υπευθυνότητα, ευαισθησία, σεβασμός στο

συνάνθρωπο

4. Ισχυρό αίσθημα δικαίου

5. Έλλειψη δογματισμού, φανατισμού, μισαλλοδοξίας, προκαταλήψεων,

διάθεσης για επιβολή με κάθε τρόπο προσωπικών συμφερόντων

6. Διαρκής αναζήτηση της αλήθειας, μέσω της προσεκτικής εξέτασης και

παρατήρησης

7. Δημοκρατικό πολίτευμα, ελευθερία σκέψης και έκφρασης,

8. Πλουραλισμός

9. Ύπαρξη ουσιαστικής παιδείας με στόχο τη διαμόρφωση «μορφωμένων»

ανθρώπων, με γνώσεις, ηθική, αξίες, πρότυπα και υπεύθυνη

δραστηριοποίηση φορέων ενημέρωσης, πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας

που έχει ως στόχο να διαμορφώσει αντικειμενικά την κοινή γνώμη

ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

Πνευματικός τομέας

1. Η άσκηση της κριτικής, αλλά και της αυτοκριτικής, συμβάλλει στην

πνευματική εξέλιξη και πρόοδο του ανθρώπου. Η άσκηση της κριτικής,

διατηρεί σε διαρκή εγρήγορση το άτομο.

2. Ο άνθρωπος οξύνει τον νου του, ωθείται σε γόνιμο και δημιουργικό

εσωτερικό διάλογο.

3. Μέσω της κριτικής ο άνθρωπος διαρκώς αμφισβητεί και αναζητεί την

αλήθεια, τη γνησιότητα, το αυθεντικό. Δεν αποδέχεται τίποτε χωρίς να το

σκεφτεί, αλλά πείθεται μόνο με λογικά και τεκμηριωμένα επιχειρήματα.

4. Απομακρύνεται από τις προκαταλήψεις, τη δεισιδαιμονία, το δογματισμό,

αποκτά εσωτερική, πνευματική ελευθερία.

5. Η εποικοδομητική κριτική και αυτοκριτική οδηγεί στην αυτογνωσία και την

ετερογνωσία, προϋποθέσεις της προσωπικής και κοινωνικής εξέλιξης.

Ψυχικός τομέας

1. Επιβεβαίωση και αναγνώριση των ικανοτήτων μας (ηθική ικανοποίηση).

2. Αυτοπεποίθηση από τη θετική κριτική.

3. Απόκτηση ατομικής και κοινωνικής ταυτότητας και συνείδησης, αφού η

άποψη για τον εαυτό μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την άποψη τω

άλλων για εμάς.

Κοινωνικός τομέας

1. Το άτομο με υπευθυνότητα ασκεί καθημερινά έλεγχο σε κάθε είδους

πληροφορία. Έτσι αποσοβείται ο κίνδυνος της παραπληροφόρησης, δεν

γίνεται παθητικός δέκτης των καταστάσεων αλλά ενεργεί με την δική του

βούληση και έτσι αποφεύγει τη μαζοποίηση.

Πολιτικός τομέας

1. Καλλιεργεί ενεργούς πολίτες, θεσμοφύλακες της δημοκρατίας και των

δημοκρατικών θεσμών.

2. Περιορίζονται οι αυθαιρεσίες, αφού ασκείται διαρκής έλεγχος στους

πολιτικούς και στον τρόπο άσκησης της πολιτικής και εξυγιαίνεται ο

πολιτικοκοινωνικός βίος.

Πολιτιστικός τομέας

1. Ανανεώνονται και εξελίσσονται οι επιστήμες, τα γράμματα, η τεχνική, οι

τέχνες και η καθημερινότητα.

2. Η άκριτη αποδοχή ή απόρριψη των καλλιτεχνικών δημιουργημάτων, μπορεί να οδηγήσει στην υποβάθμιση του πολιτιστικού επιπέδου, αλλά και την απομάκρυνση του καλλιτέχνη και του έργου του από το ευρύτερο κοινό.

Ευάγγελος Μπουτακίδης, Θανάσης Παπαδόπουλος,

Κων/νος Μπαλόμπας