ΜΟΔΑ

Ορισμός:

Μόδα ονομάζεται η περιοδική και διαρκώς μεταβαλλόμενη τάση που επικρατεί μεταξύ των μελών ενός κοινωνικού συνόλου και αφορά στην αμφίεση και, γενικότερα, στον τρόπο συμπεριφοράς και σκέψης.

Χαρακτηριστικά Μόδας:

• Μεταβλητότητα

• Μαζοποίηση

• Τυποποίηση

• Νεωτερικότητα

• Ρήξη με το προηγούμενο κατεστημένο

• Tάση επιβολής και παγίωσης

Θετικές Συνέπειες:

• Καλλιεργεί και αναπτύσσει τη δημιουργική φαντασία και το αίσθημα του ωραίου.

• Ενισχύει την οικονομία με τη διακίνηση του χρήματος και, κυρίως, με την αύξηση των εξαγωγών.

• Καταπολεμά την ανεργία με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς αυξάνεται η παραγωγή και ο καταναλωτισμός.

• Με τη μόδα εκφράστηκαν πολιτικά και κοινωνικά κινήματα, μουσικά ή άλλα καλλιτεχνικά ρεύματα (φεμινιστικό κίνημα, χίπις, πανκς κ.λπ.).

• Μέσω της ποικιλίας των επιλογών αμφίεσης εκφράζεται η προσωπική ελευθερία και καθίσταται δυνατή η διαμόρφωση μιας ιδιαίτερης εικόνας του εαυτού μας.

• Εξασφαλίζει ένα αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς σε όσους η εμφάνιση αποτελεί αιτία εσωστρέφειας και ανασφάλειας.

Αρνητικές Συνέπειες:

• Τροφοδοτεί το καταναλωτικό πνεύμα και προκαλεί οικονομικά προβλήματα σε όσους προσπαθούν να ακολουθήσουν πιστά τις επιταγές της.

• Προκαλεί άγχος και αγωνία, μήπως τυχόν η ασυνεπής παρακολούθησή της προξενήσει κοινωνική περιθωριοποίηση και υποβάθμιση.

• Στερεί από τον άνθρωπο πολύτιμο χρόνο, καθώς αυτός επιδίδεται στην υπερεργασία, για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της. Ο χρόνος αυτός θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε πνευματικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες.

• Οδηγεί πολλές φορές, ιδίως τους άνεργους νέους, στη βία και την εγκληματικότητα, προκειμένου να επιτευχθεί η ανταπόκριση στα κελεύσματά της.

• Καλλιεργεί το μιμητισμό, ο οποίος γενικεύεται σε μια ευρύτερη αποδοχή έξωθεν εντολών. Παράλληλα, εξασθενεί την κρίση και την ιδιαιτερότητα.

• Αλλοτριώνει γενικότερα τον άνθρωπο με την προβολή των ασήμαντων και εφήμερων, και τον παραγκωνισμό των σημαντικών προτεραιοτήτων. Διασαλεύει δηλαδή την ιεράρχηση των αξιών.

• Συντελεί στην αλλοτρίωση της εθνικής ταυτότητας και στην επιβολή της παγκόσμιας ομοιομορφίας ως προς την αμφίεση, τη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής.

Τρόποι Αντιμετώπισης:

Η μόδα αποτελεί σημαντικό στοιχείο της σύγχρονης ζωής. Θα ήταν λοιπόν ουτοπικό να προτείνει κάποιος την κατάργησή της. Ωστόσο, χρειάζεται κανείς να:

• θέτει προσωπικά κριτήρια ως προς την αποδοχή της μόδας, έτσι ώστε να μη γελοιοποιείται με επιλογές που δεν ταιριάζουν στην προσωπικότητά του.

• συνειδητοποιεί ότι η μόδα δεν αποτελεί αυτοσκοπό.

• κατανοεί ότι το ρούχο δεν υπάρχει, για να καταδυναστεύει το σώμα και το πνεύμα του ανθρώπου, αλλά για να το προστατεύει και να το αναδεικνύει.

• εναρμονίζει την αμφίεσή του με τα κλιματολογικά και κοινωνικά δεδομένα κάθε εποχής.

• μην προσκολλάται και υποδουλώνεται στις νέες τάσεις, αλλά να ιεραρχεί σωστά τις προτεραιότητές του.

• αντιστέκεται στην «πλύση εγκεφάλου» που επιχειρούν οι διαφημίσεις για την προώθηση της μόδας.

Στεφανία Ματθαίου , Ναταλία Περγαμηνέλη