Το φαινόμενο της έμφυλης βίας, με θύματα κατεξοχήν τις γυναίκες, αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα, βαθιά ριζωμένο στην πατριαρχική νοοτροπία. Ως η πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας χαρακτηρίζονται οι γυναικοκτονίες, ένας όρος που τα τελευταία χρόνια απήχησε στο ευρύ κοινό αλλά και απέκτησε νομική βάση σε ορισμένα κράτη. Πώς όμως αντιμετωπίζεται η έμφυλη βία στα πλαίσια της Ε.Ε., ποια η θέση της χώρας μας, και ποια εμπόδια εγείρονται στην πορεία;
Τη δεδομένη στιγμή, δεν υπάρχει νομοθεσία της Ε.Ε. που να αναφέρεται ειδικά στην αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, ωστόσο η προστασία των θυμάτων εξασφαλίζεται από οδηγίες και κανονισμούς σε διάφορους τομείς. Ένα παράδειγμα αποτελεί η “Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης”, η οποία υπεγράφη από την Ε.Ε. και αποσκοπεί στην πρόληψη και εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, την προστασία και στήριξη των θυμάτων, καθώς και τη δίωξη των δραστών. Η διεθνής αυτή σύμβαση ποινικοποιεί μορφές βίας όπως το stalking, η οικονομική βία, ο ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων, ο εξαναγκαστικός γάμος κ.α.
Γενικά, κρίνεται απαραίτητη η λήψη στοχευμένων μέτρων για την καταπολέμηση του φαινομένου αυτού, με τη συλλογή αξιόπιστων στοιχείων και δεδομένων. Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) εργάζεται για τη διασφάλιση της ισότητας των φύλων σε διάφορους τομείς, διεξάγοντας έρευνες, μελέτες και παρουσιάζοντας στατιστικά για της χώρες της Ε.Ε.. Συγκεκριμένα, ο “Δείκτης ισότητας των φύλων” (Gender Equality Index) είναι ένα γράφημα που με δείκτη το 100 και διάφορες υποκατηγορίες, «μετρά» την ισότητα μεταξύ των φύλων ανά χώρα (αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση σε όλη την Ε.Ε. με βαθμολογία 53.4). Παρόλα αυτά, στην κατηγορία που αφορά τη βία, δεν υπάρχουν επίσημα δεδομένα μετά το 2018. Η EIGE διεξάγει από το 2020 μια σχετική έρευνα, η οποία όμως αναμένεται να δημοσιευτεί μετά το 2024.
Τα ανεπαρκή δεδομένα, σε συνδυασμό με την εκτόξευση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, συμβάλλουν καθοριστικά στη διαιώνιση του προβλήματος. Στην Ελλάδα ο όρος “γυναικοκτονία” δεν αναγνωρίζεται νομικά σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ε.Ε. όπως το Βέλγιο και η Γαλλία. Οι καταγγελίες για έμφυλη βία στη χώρα μας, είναι συντριπτικά λιγότερες σε σχέση με άλλα Ευρωπαϊκά κράτη όπως η Σουηδία. Πώς θα μπορούσαν άλλωστε τα πράγματα να ήταν διαφορετικά, σε μια χώρα που αρκετές φορές οι ευθύνες επιρρίπτονται στα ίδια τα θύματα; Σε μια χώρα που οι κοπέλες προκαλούν τους βιασμούς τους, που οι κακοποιημένες γυναίκες στιγματίζονται αντί για τους θύτες τους; Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις Αρχές, καθώς και η έλλειψη κατάλληλων δομών είναι βασικά προβλήματα της χώρας μας που καθιστούν, αδύνατη τη συγκέντρωση ακριβών στοιχείων όσον αφορά την έμφυλη βία.
Γίνεται έτσι αντιληπτό πως τα πραγματικά νούμερα είναι ασύλληπτα. Δεν θα υπάρξει όμως πραγματική αλλαγή όσο η κατάσταση αυτή συνεχίζει να αποτελεί ταμπού. Όσο αρνούμαστε να την αναγνωρίσουμε.
Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας είναι ζωτικής σημασίας, ιδίως για ένα πρόβλημα που πλήττει τον μισό πληθυσμό της και έχει καταστροφικές συνέπειες για όλα τα μέλη της.
Μυρτώ Γιανκίδη
Πηγές
https://www.kathimerini.gr/society/561989512/giati-prepei-o-nomos-na-anagnorisei-tis-
gynaikoktonies/
https://www.consilium.europa.eu/el/policies/eu-measures-end-violence-against-women/#facts
https://parallaximag.gr/top/emfyli-via-spanies-oi-katangelies-stin-ellada-sygkrisi-me-ti-souidia
https://www.efsyn.gr/themata/thema-tis-efsyn/379830_o-akiryhtos-polemos-kata-ton-gynaikon-
stin-eyropi
https://eige.europa.eu/gender-equality-index/2022/EL
https://diotima.org.gr/pente-erotiseis-kai-apantiseis-gia-ti/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου