Ο ναός του Αγ. Δημητρίου, πολιούχου της Θεσσαλονίκης, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, πάνω από την αρχαία Αγορά και αποτελεί το σημαντικότερο παλαιοχριστιανικό μνημείο, τόσο για θρησκευτικούς όσο και για ιστορικούς λόγους. Κτίστηκε στις αρχές του 5ου αι. από τον έπαρχο του Ιλλυρικού Λεόντιο πάνω στον τάφο του Αγίου, ο οποίος μαρτύρησε ως χριστιανός επί αυτοκράτορος Μαξιμιανού στις αρχές του 4ου αι. Μυροβλήτης ονομάστηκε γιατί ανέβλυζε μύρο από τον τάφο του, το οποίο λάμβαναν οι πιστοί μέσα σε φιαλίδια πήλινα, γυάλινα ή μεταλλικά.
Αρχιτεκτονικά, ο ναός ανήκει στον τύπο της πεντάκλιτης βασιλικής με εγκάρσιο κλίτος και υπερώα (γυναικωνίτης). Στη μέση του ναού, κοντά στην αριστερή κιονοστοιχία, υπάρχει η λάρνακα με τα λείψανα του Αγίου. Δίπλα από τον δεξιό πεσσό του Ιερού Βήματος βρίσκεται η είσοδος της κρύπτης που οδηγεί στο υπόγειο του Ναού, στο χώρο που σύμφωνα με την παράδοση φυλακίστηκε, μαρτύρησε και τάφηκε ο Άγιος Δημήτριος. Από το 1988 η κρύπτη του ναού λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος όπου εκτίθενται συλλογή γλυπτών, κιονόκρανων, θωρακίων και αγγείων από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας του ναού. Στο προαύλιο του ναού σώζεται η βυζαντινή στρογγυλή λεκάνη της φιάλης του αγιασμού.
Το 1493, μετά την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους, ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί. Επανήλθε στους χριστιανούς το 1912, μετά την απελευθέρωση της πόλης. Στη μεγάλη πυρκαγιά το 1917 ο ναός καταστράφηκε στο μεγαλύτερο μέρος του. Το έργο της αναστήλωσης του ναού ολοκληρώθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1949, ημέρα της γιορτής του Αγ. Δημητρίου.
Από την πυρκαγιά του 1917 σώθηκαν μόνο έντεκα ψηφιδωτά από τον 5ο – 9ο αι. Βρίσκονται στην ανατολική όψη του τοίχου που χωρίζει τον νάρθηκα από τον κυρίως ναό και στους δύο μεγάλους πεσσούς του Ιερού Βήματος.
Το 1988 ο ναός ανακηρύχτηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΥΤΣΙΟΥΚΗΣ
Πηγές:
https://el.wikipedia.org/wiki/Ιερός_Ναός_Αγίου_Δημητρίου_Θεσσαλονίκης
https://web.archive.org/web/20171204122129/http://www.inad.gr/
https://www.autotriti.gr/touring/news/data/ekdromes/Pame-Thessalonikh_141777_26404.asp
Πηγές εικόνων:
https://www.thessalonikiguide.gr/place/agios-dimitrios/
https://magnifiqueluxurysuites.gr/el/2019/08/31/church-of-agios-dimitrios-patron-saint-of-thessaloniki/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου