ΦΩΤΙΕΣ- ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΣΕ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

      Τα δάση αποτελούν  τη φυσική μας ασπίδα εναντίον των πλημμυρών, της διάβρωσης του εδάφους και της κλιματικής κρίσης, ενώ είναι οι πνεύμονες Γης και ανθρώπου. Στις χώρες της Ευρωπαϊκή Ένωσης, κυρίως στις χώρες με μεσογειακό κλίμα, δεν μπορεί κανείς να στοχεύσει σε μηδενισμό των δασικών πυρκαγιών, καθώς αυτές αποτελούν μέρος του φυσικού κύκλου διαδοχής ή συντήρησης κάποιων τύπων βλάστησης. Ωστόσο, λόγω της  εγκατάλειψης του πρωτογενούς τομέα, της αστικοποίησης αλλά και της κλιματικής κρίσης, βλέπουμε πλέον πυρκαγιές αυξημένης έντασης και, μάλιστα, όλο και πιο συχνά. Με μεγάλες επιπτώσεις, όχι μόνο στα φυσικά οικοσυστήματα αλλά και στις ανθρώπινες κοινότητες.

Το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό κατά τη πρόκληση μίας φωτιάς είναι: ποιος είναι ο λόγος έναρξης, ποιος ευθύνεται.

  Εμπρησμοί από αμέλεια, δηλαδή οι πυρκαγιές από ρίψη τσιγάρου, καύση καλαμιών, σκουπιδιών και ξηρών χόρτων, θέρμανση και παρασκευή φαγητού στην ύπαιθρο, βολές των ενόπλων δυνάμεων κτλ.

 Εμπρησμοί από πρόθεση, δηλαδή οι εμπρηστές λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα και επιλέγουν τις κατάλληλες ημέρες, οι οποίες ευνοούν τη γρήγορη και μεγάλη εξάπλωση της φωτιάς. Τις περισσότερες φορές ο εμπρησμός γίνεται για την οικοπεδοποίηση, για τη βελτίωση των βοσκοτόπων από τους κτηνοτρόφους, για λόγους αντεκδίκησης, για βλάβη της ασφάλειας ή του τουρισμού μίας περιοχής

 Φυσικά αίτια. Εδώ ανήκουν οι πυρκαγιές από κεραυνούς ή ηφαίστεια. 

Φέτος, όπως και προηγούμενες χρονιές έχουν παρατηρηθεί ραγδαίες περίπτωσης πυρκαγιάς σε διάφορες δασικές περιοχές της Ευρώπης. Η Ελλάδα καταγράφοντας με 1.726.260 καμένα στρέμματα, δηλαδή ποσοστό 41,9% της συνολικής καμένης έκτασης στα κράτη της ΕΕ, κατατάσσεται στην 1η θέση μεταξύ τόσο των κρατών της ΕΕ και γενικώς της Ευρώπης, όσο και των 20 κρατών της Μεσογείου. Στις επόμενες θέσεις και πιο συγκεκριμένα στη 2η θέση κατατάσσεται η Ισπανία με 846.290 στρέμματα, στην 3η θέση η Ουκρανία με 784.330 στρέμματα. Η συνολική καμένη έκταση των 1.726.260 στρεμμάτων το 2023, είναι αυξημένη σε ποσοστό 420% συγκριτικά με τον μέσο ετήσιο αριθμό καμένων εκτάσεων κατά τα έτη (2006 –2022) που είναι 410.930 στρέμματα, δηλαδή τετραπλασιάστηκε.

Οι συνέπειες των δασικών πυρκαγιών μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα καταστροφικές. Μία δασική πυρκαγιά προκαλεί σοβαρή διαταραχή του δασικού οικοσυστήματος, καθώς αλλοιώνει το επίπεδο ισορροπίας της βιοκοινότητας. Επίσης η καταστροφή της οργανικής ύλης του εδάφους ελαττώνει τη διαπερατότητά του. Έτσι, περισσότερο νερό απορρέει επί του εδάφους, παρασύροντάς τμήματα αυτού και προκαλώντας με τον τρόπο αυτό πλημμύρες και αποθέσεις φερτών υλικών σε κατοικημένες περιοχές. Η καταστροφή των βοσκοτόπων λόγω πυρκαγιάς οδηγεί σε συνωστισμό των κοπαδιών σε άλλες περιοχές με βλάστηση, με αποτέλεσμα την πρόκληση ζημιών, την υποβάθμιση ή καταστροφή των νέων βοσκοτόπων. Επίσης οδηγεί σε απώλεια θέσεων εργασίας και την απώλεια της πολιτιστικής, αισθητικής και τουριστικής αξίας του δάσους. 

Ταυτόχρονα υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία. Τα δάση είναι η κύρια πηγή οξυγόνου του πλανήτη, την ίδια στιγμή που φιλτράρουν το μολυσμένο αέρα, κατακρατώντας τους ρύπους. Τέλος υπάρχει μεγάλο κοινωνικοοικονομικό κόστος, που προκύπτει από την ανάγκη διάθεσης οικονομικών πόρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών.

                                          ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ ΝΤΑΒΑ

ΠΗΓΕΣ:

https://www.huffingtonpost.gr/entry/enas-senolikos-apoloyismos-ton-perkayion-toe-2023_gr_64f4fae4e4b01b2fe4b66e77

 https://www.mirc.ntua.gr/natural-disasters-metsovo/wildfires#:

 https://www.queen.gr/power-to-inspire/eco-lovers/story/228346/poies-einai-oi-dramatikes-synepeies-ton-pyrkagion-sto-perivallon

 https://www.zarpanews.gr/poies-einai-oi-dramatikes-synepeies-ton-pyrkagion-sto-perivallon/